Dokładnie 39 lat temu, w nocy z 12 na 13 grudnia, władze komunistyczne, na wniosek Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON), wprowadziły w Polsce stan wojenny. Skutkiem była wzmożona cenzura i inwigilacja obywateli, delegalizacja NSZZ „Solidarność”.
Na ulice polskich miast wyjechały czołgi, pojazdy opancerzone i wozy bojowe. W nocy rozpoczęto masowe aresztowania działaczy opozycyjnych i wdrożono inne zaplanowane akcje Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.
W niedzielny poranek 13 grudnia 1981 r. Polacy obudzili się w innej rzeczywistości. O 6 rano, w specjalnym wystąpieniu gen. Wojciech Jaruzelski poinformował o zagrożeniu państwa i wprowadzeniu stanu wojennego w całym kraju. Padły pamiętne słowa: „ojczyzna nasza znalazła się nad przepaścią”. Telewizyjni prezenterzy zostali ubrani w mundury wojskowe. Tego dnia wstrzymano także emisję kultowego „Teleranka”, programu, który co tydzień gromadził przed telewizorami tysiące najmłodszych obywateli.
Stan wojenny przyniósł tragiczny bilans – około 100 ofiar śmiertelnych, tysiące internowanych i uwiezionych. Nie można jednak poddać żadnym obliczeniom rozmiaru cierpienia wszystkich poddanych represjom i ich rodzin.
Instytut Pamięci Narodowej od kilku lat zaprasza do udziału w kampanii społecznej „Zapal Światło Wolności”. Może w niej wziąć udział każdy – wystarczy o 19.30 postawić w oknie zapaloną świecę. Akcja „nawiązuje do gestu, jakim na początku lat osiemdziesiątych Polacy, ale też inni mieszkańcy Wolnego Świata wyrażali sprzeciw wobec brutalnej polityki władz PRL. Aby dać wyraz solidarności z tysiącami internowanych i ich rodzinami, w oknach stawiano symboliczne świeczki”.